Kortom: Bloedingen tijdens het geven van borstvoeding kunnen een vaginale (kraamvloed, menstruatie) of mammaire (tepelscheurtjes, roestpijpsyndroom) oorzaak hebben. Hoewel kraamvloed en sommige tepelscheurtjes vaak goedaardig zijn, vereisen andere situaties, zoals overvloedige of pijnlijke bloedingen, medisch advies om complicaties uit te sluiten en de gemoedsrust van de moeder te waarborgen.
Vaginaal bloedverlies na de bevalling: lochia en de terugkeer van de menstruatie
Lochia is het volkomen normale vaginale bloedverlies dat volgt op de bevalling. Het komt overeen met de afvoer van resten van het baarmoederslijmvlies en de genezing van de placentawond. De aanwezigheid ervan is een teken dat uw baarmoeder zich herstelt en geleidelijk geneest. U hoeft zich er in het begin dus geen zorgen over te maken.
Dit verlies verandert met de tijd. Eerst zeer overvloedig en helderrood in de eerste dagen, worden ze daarna rozer en vervolgens bruinachtig. Na enkele weken worden ze lichter, geelachtig of witachtig, voordat ze volledig verdwijnen. Deze geleidelijke evolutie is een belangrijke indicator van een goede interne genezing.
De terugkeer van de menstruatie verwijst naar het verschijnen van de eerste menstruatie na de bevalling. Bij vrouwen die borstvoeding geven, wordt de komst ervan vaak met enkele maanden vertraagd, omdat de hormonen van de lactatie de ovulatie kunnen blokkeren. Dit fenomeen varieert sterk van vrouw tot vrouw en hoeft geen bron van zorg te zijn.
Wanneer de menstruatie terugkeert, is het gebruikelijk dat de eerste cycli onregelmatig zijn. U kunt meer of minder bloedverlies dan normaal waarnemen, of intermitterend bloedverlies (spotting). Deze onregelmatigheid is normaal zolang uw lichaam zijn volledige hormonale evenwicht nog niet heeft teruggevonden.
Vaginaal bloedverlies herkennen: Lochia, Eerste menstruatie na bevalling of Alarmsignaal?
| Criterium | Lochia (Bloedverlies na de bevalling) | Eerste menstruatie na bevalling | Abnormaal bloedverlies (Op te letten) |
|---|---|---|---|
| Kleur | In het begin helderrood, daarna rozeachtig, en uiteindelijk bruinachtig tot geelachtig. De kleur verandert geleidelijk. | Helderrood, vergelijkbaar met een normale menstruatie. | Aanhoudend helderrood, aanwezigheid van grote stolsels (groter dan een golfbal). |
| Hoeveelheid | Zeer overvloedig de eerste dagen, daarna geleidelijk afnemend over meerdere weken. | Matige tot overvloedige stroom, maar regelmatig gedurende de menstruatie. | Hemorragisch (een maandverband vol in minder dan een uur), neemt niet af of neemt plotseling toe. |
| Duur | Gemiddeld 3 tot 6 weken. | 3 tot 7 dagen, zoals een klassieke menstruatiecyclus. | Bloedverlies dat intensief hervat na te zijn afgenomen, of dat aanhoudt langer dan 6-8 weken. |
| Bijbehorende symptomen | Neutrale geur. Soms gepaard gaand met “naweeën” (baarmoedercontracties) de eerste dagen. | Kan voorafgegaan worden door premenstruele symptomen (lichte krampen, vermoeidheid…). | Koorts, intense bekkenpijn, duizeligheid, vieze geur. Vereist een spoedige medische consultatie. |
Bloedende tepels: kloven als belangrijkste oorzaak
Bloedingen uit de tepel zijn vaak een teken van het ontstaan van kloven. Deze pijnlijke scheurtjes zijn voornamelijk het gevolg van een verkeerde houding van de baby of een onjuiste aanleg aan de borst. De delicate huid van de tepel wordt dan zwaar op de proef gesteld, wat kan leiden tot letsel en bloedingen. Het is cruciaal om snel de oorzaak te identificeren om de situatie te corrigeren en effectieve genezing mogelijk te maken voor het comfort van de moeder.
Een verkeerd gepositioneerde zuigbeweging oefent wrijving en overmatige druk uit op de tepel in plaats van op de tepelhof. Deze herhaalde wrijving beschadigt uiteindelijk de huid, waardoor borstvoedingskloven ontstaan die kunnen bloeden. Dit fenomeen, hoewel veelvoorkomend, is geen onvermijdelijkheid en duidt op een noodzakelijke aanpassing in de borstvoedingstechniek om te voorkomen dat de pijn blijvend wordt.
Andere oorzaken van bloedende borsten om te kennen
Het roestpijpsyndroom is een verrassende maar goedaardige oorzaak van bloedingen. Het manifesteert zich door een roze of bruinachtige verkleuring van het colostrum in de eerste dagen na de bevalling. Dit fenomeen is te wijten aan een verhoogde bloedstroom in de borsten en de groei van de melkkanalen. Hoewel indrukwekkend, is het pijnloos en tijdelijk, en verdwijnt het spontaan binnen enkele dagen zonder gevaar voor de baby.
Een mastitis, een vaak infectieuze ontsteking van de borst, kan ook bloederige afscheiding veroorzaken, soms vergezeld van pus. Het is vaak een complicatie van een verstopt melkkanaal. Zeldzamer is een intraductaal papilloom, een kleine goedaardige tumor in een kanaal, die bloedingen kan veroorzaken. Deze situaties vereisen medisch advies voor een nauwkeurige diagnose en passende behandeling, vooral bij koorts of intense pijn.
Ik herhaal het tegen moeders: borstvoeding hoort geen pijn te doen. Bloedingen en tepelscheurtjes zijn geen onvermijdelijkheid, maar een symptoom van een aan te passen aanlegtechniek.
—Juliette L., Gecertificeerd lactatiekundige IBCLC
Gebarsten tepels behandelen: oplossingen en preventieve maatregelen
Om pijnlijke tepels te verzachten, creëert het aanbrengen van gezuiverde lanoline na elke voeding een beschermende barrière en bevordert het de genezing. Je kunt ook je eigen moedermelk gebruiken, bekend om zijn antibacteriële eigenschappen. Het gebruik van vochtige kompressen of borstschelpen kan ook de pijn verlichten en het gebied beschermen tegen wrijving van kleding. Deze eenvoudige handelingen bieden snelle verlichting en helpen voorkomen dat de kloven erger worden.
De meest effectieve behandeling blijft echter preventie. De hoofdoorzaak van gebarsten tepels is vaak een onjuiste voedingshouding. Zorg ervoor dat de baby zijn mond wijd opent en een groot deel van de tepelhof pakt. Aarzel niet om een lactatiekundige te raadplegen om de zuigtechniek te corrigeren. Een correcte aanleg is de sleutel tot comfortabel en pijnloos borstvoeding geven, waardoor bloedingen worden gestopt.
Alarmsignalen: Wanneer moet u een arts raadplegen bij bloedingen tijdens de borstvoeding?
Hoewel sommige bloedingen normaal zijn, vereisen andere extra waakzaamheid. Wat vaginale bloedingen betreft, is een dringende consultatie vereist als u meer dan één maandverband per uur verbruikt, zeer grote stolsels uitstoot of als het bloed een abnormale geur heeft. Deze symptomen kunnen wijzen op een postpartumcomplicatie en mogen niet worden genegeerd. Uw verloskundige of arts kan u hierin begeleiden.
Wat de borsten betreft, is een acute en aanhoudende pijn een alarmsignaal. Als de bloeding gepaard gaat met koorts, rillingen, een rode en warme plek op de borst of pus, raadpleeg dan onmiddellijk een arts. Dit kan een teken zijn van mastitis. Evenzo rechtvaardigt een aanhoudende en pijnlijke melkklierverstopping medisch advies om infectieuze complicaties te voorkomen.
Bloeding en Borstvoeding: Uw Vragen, Onze Antwoorden
Is het gevaarlijk voor de baby om melk met bloed te drinken?
Nee, in de overgrote meerderheid van de gevallen is dit absoluut niet gevaarlijk voor uw baby. Of het nu afkomstig is van een kloofje of van het roestige-buissyndroom, het ingenomen bloed is van u en zal door de baby worden verteerd. U kunt merken dat de ontlasting wat donkerder is of dat de baby bruin getinte vloeistof spuugt. Zolang de baby zich goed voelt en de bloeding minimaal is, hoeft u zich geen zorgen te maken. Als de bloeding overvloedig is of als de baby ongemakkelijk lijkt of braakt, raadpleeg dan een zorgverlener.
Kan mijn anticonceptie bloedingen veroorzaken?
Ja, dit is een mogelijke oorzaak van vaginale bloedingen (spotting) tijdens de borstvoeding. Hormonale anticonceptiva die compatibel zijn met borstvoeding, zoals de minipil of het hormoonspiraaltje, kunnen onregelmatige bloedingen veroorzaken, vooral gedurende de eerste maanden van gebruik. Het is cruciaal om deze bloedingen van baarmoederlijke oorsprong goed te onderscheiden van bloedingen uit de tepels. Als deze vaginale bloedingen overvloedig, pijnlijk zijn of u zorgen baren, bespreek dit dan met uw arts of verloskundige.
Hoe onderscheid je een kloofje van een infectie?
Het onderscheid wordt gemaakt op basis van de locatie en de bijbehorende symptomen. Een kloofje is een zichtbare laesie op de tepel, die een scherpe, gelokaliseerde pijn veroorzaakt, vooral aan het begin van de voeding. De bloeding komt rechtstreeks uit deze scheur. Voor meer informatie over het herkennen van kloofjes, kunt u foto’s van tepelkloven bij borstvoeding bekijken. Een infectie, zoals mastitis, omvat bredere symptomen: de borst is rood, warm, gezwollen en pijnlijk bij aanraking, en u kunt koorts en rillingen hebben. De pijn is dieper en constanter. Bij twijfel en vooral als u koorts heeft, is medisch advies onmisbaar.
